رابطه بین مهارت های زندگی و آسیب پذیری نسبت به سوء مصرف مواد در دانشجویان

زمینه و هدف: پایین بودن مهارت های زندگی موجب افت تحصیلی، بروز آسیب های روانشناختی در فرد و احیاناً روی آوردن به سوء مواد مخدر و سایر رفتارهای پر خطر می گردد. هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط مهارتهای زندگی و آسیب پذیری نسبت به مصرف مواد در دانشجویان می باشد. روش بررسی: در این مطالعۀ توصیفی همبستگی، 350 دانشجوی دانشگاه پیام نور تربت حیدریه که در سال تحصیلی 1390 در این دانشگاه مشغول به تحصیل بودند، به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه  مهارت های زندگی (گلزاری، 1386) و پرسشنامه آسیب پذیری نسبت به مصرف مواد (نجفی و بیگدلی، 1387) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار  spssنسخۀ 16 و روش های آماری، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیونی انجام شد.یافته ها: بین نمرات افراد در مقیاس مهارت های زندگی و آسیب پذیری نسبت به مصرف مواد همبستگی منفی معناداری وجود داشت (01/0p<). به عبارتی هر چه نمره فرد در مهارت های زندگی بالاتر باشد آسیب پذیری او نسبت به سوء مصرف مواد کمتر است و بالعکس. از بین مهارت های دهگانه زندگی (2/29/0 p≤)، مهارت های مقابله با هیجانات (2/23/0p≤)، تفکر خلاق(4/0p≤) و ارتباط مؤثر (1/0p≤) نقش معناداری در آسیب پذیری نسبت به سوءمصرف مواد دارند.  نتیجه گیری: مهارت های زندگی با افزایش منابع مقابله ای موجب خودکارآمدی و حرمت خود بالا شده و از این طریق نقش مهم و مؤثری در پیشگیری از سوء مصرف مواد دارد. پایین بودن سطح مهارت های زندگی سبب می شود توانایی فرد در برخورد با چالش ها و مشکلات زندگی پایین آمده و موجب ارائه یک پاسخ هیجانی و نامطلوب نسبت به محرک ها و رویدادهای زندگی گردد. همچنین، موجب افت تحصیلی، بروز آسیب های روانشناختی در فرد و احیانا روی آوردن به مواد مخدر و سایر رفتارهای پر خطر می گردد.